Hemşirelerin çevresel farkındalık ölçekleri'nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması ; A study on validity and reliability of the Turkish version of nurses' environmental awareness tool

Sağlık hizmetlerinin sunumunda, özellikle hastanelerde, doğal çevreyi ve insan sağlığını olumsuz etkileyebilecek önemli derecede toksik ve kimyasal atık üretimi, yoğun bir enerji kullanımı söz konusudur. Hemşireler sağlık hizmetlerinde önemli bir konuma sahiptir. Hemşirelerin çevresel farkındalıkları günümüzde toplum sağlığı ve çevre sağlığının sürdürülmesi için önemli bir konudur. Bu kapsamda bu çalışma ile hemşirelerin, mesleki girişim uygulamaları ve kişisel yaşamındaki ekolojik farkındalık ve davranış düzeylerini belirlemeye yarayacak olan Hemşirelerin Çevresel Farkındalık Ölçekleri(HÇFÖ)'nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğinin yapılması amaçlanmıştır. Metodolojik tasarıma sahip araştırma İstanbul'da kamu hastanelerinde çalışan hemşireler ile yürütülmüştür. Etik kurul onayı ve kurum izinleri alınmıştır. Araştırmada toplamda 31 maddeden oluşan ve 3 ölçek çifti /6 ölçek şeklinde tasarlanan Hemşire Farkındalık Ölçekleri(HFÖ-1, HFÖ-2), Hemşire Mesleki Ekolojik Davranış Ölçekleri(HMED-1, HMED-2), Kişisel Ekolojik Davranış Ölçekleri(KED-1, KED-2)'ni içeren HÇFÖ kullanılmıştır. Araştırma örneklemini, ölçek madde sayısının 10 katı büyüklüğüne ulaşmak hedefi doğrultusunda, çalışmaya katılmaya gönüllü olan 310 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, 1 Mart -1 Haziran 2022 tarihleri arasında yüz yüze toplanmıştır. Hemşirelerin ,1'i kadın(n=239), yaş ortalaması 27,69±4,56 olarak bulunmuştur. Ölçeğin dil geçerliliği için çeviri- geri çeviri tekniği uygulanmıştır. Kapsam geçerliliği için 8 uzmanın görüşü alınarak Kapsam Geçerlilik İndeksi (KGİ) 0.97 bulunmuş ve Kendall W analizi puanının anlamlı (p < 0.05), uzman görüşünün uyumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Pilot uygulamayla (n:22) ölçeklerin son hali elde edilmiştir. Kaiser-Meyer-Olkin(KMO) sırasıyla HFÖ-1 için 0.885 , HFÖ-2 için 0.906, HMED-1 için 0.849, HMED-2 için 0.873, KED-1 için 0.907, KED-2 için 0.913 ve Bartlett Küresellik testi tüm ölçekler için p<0,05 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. AFA sonucunda tüm ölçekler için özgün ölçeklerin yapısına uygun ...