نبذة مختصرة : p. 137-149 : color illustrations ; The present reflections are devoted to the political and ideological circumstances of the compilation of the so-called Codex of Baltazar Behem, a richly-illuminated cartulary of the municipal council of the city of Cracow from the early years of the 16th century. According to the main argument of the article, the codex was made in 1503–1505 as the foundation of the Cracow city council and expressed the official urban ideology of power. The ideological programme of the codex was at the same time a response to political challenges resulting from the reform of state political system under King Alexander Jagiellon. ; s. 137-149 : ilustracje kolorowe ; Niniejsze rozważania dotyczą politycznych i ideowych uwarunkowań sporządzenia kodeksu Baltazara Behema, bogato iluminowanego kopiariusza rady miejskiej Krakowa z pierwszych lat XVI stulecia. Zgodnie z główną tezą artykułu, kodeks Behema powstał w latach 1503–1505 jako fundacja krakowskiej rady miejskiej i wyrażał oficjalną miejską ideologię władzy. Program ideowy kodeksu stanowił również odpowiedź na wyzwania polityczne wywołane reformą ustroju państwowego za panowania Aleksandra Jagiellończyka.
Relation: Studia Źródłoznawcze; Ameisenowa Z., Kodeks Baltazara Behema, Warszawa 1961; Binder B., Illustriertes Recht. Die Miniaturen des Hamburger Stadtrechts von 1497, Hamburg 1988; Estreicher K., Miniatury Kodeksu Bema oraz ich treść obyczajowa, „Rocznik Krakowski”, 24, 1933, s. 199–244; Hayduk H.S., Rechtsidee und Bild. Zur Funktion und Ikonografie der Bilder in Rechtsbücher vom 9. bis zum 16. Jahrhundert, Wiesbaden 2011; Heyzmann U., Balthazaris Behem Codex Picturatus anno 1505, continens privilegia et plebiscita urbis Cracoviae, „Archiv für Kunde österreichischer Geschichts-Quellen”, 33, 1865, s. 163–231; Karpiński A., Mieszczanie krakowscy na sejmach Rzeczypospolitej w XVI–XVIII w. Zarys problematyki, w: Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. 1: Społeczeństwo a polityka, red. I. Dacka-Górzyńska, A. Karpiński, Warszawa 2008, s. 39–63; Kluge M.F., Die Macht des Gedächtnisses. Entstehung und Wandel kommunaler Schriftkultur im Mittelalterlichen Augsburg, Leiden 2014; Lück H., Der Sachsenspiegel als Kaiserrecht. Vom universalen Geltungsanspruch eines partikularen Rechtsbuches, w: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation 962 bis 1806. Altes Reich und neue Staaten 1495 bis 1806, t. 1, red. H. Ottomeyer, J. Götzmann, Dresden 2006, s. 263–273; Miodońska B., Kodeks Baltazara Behema, w: Malarstwo gotyckie w Polsce. Katalog zabytków, red. A.S. Labuda, K. Secomska, Warszawa 2004, s. 370–372; Noga Z., Krakowska rada miejska w XVI wieku. Studium o elicie władzy, Kraków 2003; Okniński P., Oficjalna przeszłość miasta, w: Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski, t. 2, red. H. Manikowska, Warszawa 2018, s. 177–201; Oppitz U.-D., Deutsche Rechtsbücher des Mittelalters, t. 1–3, Köln–Wien 1990; Piech Z., Skład wziął się i co oznacza Orzech w herbie Krakowa?, w: Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, J. Wroniszewski, Toruń 1997, s. 369–388; Ptaśnik J., Codex picturatus Baltazara Behema. Problem autorstwa, Kwart. Hist., 44, 1930, nr 1, s. 1–25; Rozanow Z., Mieszczańskie uniwersum Kodeksu Baltazara Behema, w: Sztuka miast i mieszczaństwa XV–XVIII wieku w Europie Środkowowschodniej, red. J. Harasimowicz, Warszawa 1990, s. 205–216; Rozanow Z., Sekrety miniatur Kodeksu Baltazara Behema, Katowice 2017; Sawicka S., Nieznany krakowski rękopis iluminowany z początku XVI wieku, „Studia Renesansowe”, 2, 1957, s. 5–90; Schmidt-Wiegand R., Text und Bild in den Codices picturati des „Sachsenspiegels”. Überlegungen zur Funktion der Illustration, w: Text-Bild Interpretation. Untersuchungen zu den Bilderhandschriften des Sachsenspiegels, red. D. Hüpper, München 1986, s. 11–31; Sobańska A., Kodeks Baltazara Behema. Komentarz kodykologiczny, Kraków 2007; Starzyński M., Kto był pisarzem „Kodeksu Behema”?, „Rocznik Krakowski”, 73, 2007, s. 61–71; Tomaszewski J., Oprawa książkowa w Polsce 1450–1600. Studium tegumentologiczno-ikonograficzne, Warszawa 2018; Uruszczak W., Commune incliti Poloniae Regni privilegium constitutionum et indultuum. O tytule i mocy prawnej Statutu Łaskiego z 1506 r., w: Prace poświęcone pamięci Adama Uruszczaka, red. J. Halberda, M. Hosowicz, A. Karabowicz, Kraków 2006, s. 115–136; Wiencierz P., Iuramentum na inaugurację władzy w mieście średniowiecznym. Przykład Krakowa, „Czas. Pr. Hist.”, 69, 2017, nr 2, s. 331–352; Wiencierz P., Kodeks Baltazara Behema jako kopiariusz. Nowe dyskusje i nowe ustalenia, „Rocznik Krakowski”, 84, 2018, s. 7–32; Wyżga M., Ceremonie na ratuszu krakowskim w XV–XVIII wieku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 74, 2014, s. 139–159; oai:rcin.org.pl:publication:186995; https://rcin.org.pl/dlibra/publication/edition/152642/content; oai:rcin.org.pl:152642
Processing Request
No Comments.