Şiî-İmâmî tefsir geleneğinde nesih ; Naskh/Abrogation in Shia/Imāmī tafsir tradition

Sünnî geleneğinde Kur’an’da neshin vaki olup olmadığı meselesi hakkında klasik dönemle çağdaş dönem arasında birbirinden farklı yaklaşımlar olmuştur. Buna göre klasik dönemde Kur’an’da neshin vaki olduğuna ilişkin neredeyse bir ittifak söz konusuyken, çağdaş dönemde ise bunun bir problem olduğu üzerinde durulmuş ve sonuç olarak da Kur’an’da neshin vaki olmadığı görüşü dillendirilmeye başlanmıştır. Nesih konusunun serancamı Sünnî geleneğinde böyleyken, aynı sürecin Şiî-İmâmî geleneğinde nasıl geliştiği, nesih anlayışında herhangi bir değişim yaşanıp yaşanmadığı hususu merak konusu olmuştur. Bu yüzden çalışmamızda Şiî-İmâmî tefsir geleneğinde nesih meselesinin mahiyeti ve tarihsel serancamı inceleme konusu yapılmıştır. Buna göre Şiî-İmâmî geleneği kronolojik olarak dört döneme ayrılmış ve ilk üç dönemde iki, son dönemde ise üç farklı müfessirin nesih konusuna yaklaşımı ele alınmıştır. Böylece Şîî-İmâmî tefsirlerde nesih anlayışında bir değişimin yaşanıp yaşanmadığı, çağdaş döneme gelindiğinde bir problem olarak görülüp görülmediği hususu incelenmiştir. Sonuç olarak Şiî-İmâmî tefsir geleneğinde nesih, Sünnî gelenekte olduğu gibi bir problem olarak görülmüş, ancak hiçbir şekilde tamamen reddedilmesi gereken bir konu olarak ele alınmamıştır. ; In the Sunni tradition, various approaches exist in the classical period and the contemporary period relevant to naskh in the Qur’an. Naskh in the Qur’an was considered a problem in the contemporary period while it was almost unanimously approved in the classical period. So, the view that naskh does not exist in the Qur’an has been argued. While this is the case in the Sunni tradition, it has been a matter of curiosity about any different approaches to abrogation in the Qur’an and how it is treated in the Shiite-Imāmī tradition. Therefore, this study examines the nature and historical situation of the naskh in the tradition of Shiite-Imāmī interpretation. Accordingly, the Shiite-Imāmī tradition is chronologically divided into four periods. This study discusses the approaches of ...