نبذة مختصرة : Artykuł wskazuje na najbardziej reprezentatywne teksty kultury oraz opinie intelektu- alistów serbskich XX wieku, które ukształtowały (częściowo na wcześniejszych podstawach) nurt antyokcydentalny. Szczególną uwagę poświęcono okresowi międzywojennemu i opiniom utrwalającym antytezę Serbia – (Slavia) – Europa, a wyrastającym głównie ze zaktualizo- wanej wówczas rosyjskiej myśli słowianofilskiej. Jej podstawowy (w wersji mesjanistyczno- -misjonistycznej) topos Europy – „zgniłego Zachodu” został w tym stadium rozwojowym skompilowany z konceptami serbskich organicystów. Wyraziste antyeuropejskie i szerzej antyokcydentalne refleksy znaleźć można w wielu ówczesnych próbach redefinicji tradycji rodzimej, ale także w nowszych, aktualizujących je opiniach reprezentantów serbskiego świata intelektualnego z końca lat 90. XX wieku. W wielu z omawianych ujęć tradycja ta postrzegana jest jako „nieeuropejska” bądź stanowiąca syntezę wątków kulturowych Wschodu i Zachodu, czy też emanację idei wszechsłowiańskiej ; The article presents the most representative cultural texts and opinions of Serbian intel- lectuals of the 20th century that formed the anti-Occidentalism trend (and which were partly based on earlier foundations). The article focuses on the mid-war period and the opinions that strengthen the antithesis of Serbia – (Slavia) – Europe, which were mostly rooted in a version of Russian Slavophile thought. It juxtaposes the basic topos of Europe (the messianic and mis- sionary version of Europe) as “the rotten West” with the concepts of Serbian organicists. Clear anti-European and anti-Western reflections can be found in many contemporary attempts to redefine the native tradition, as well as in the more modern, updated opinions of Serbian intellectuals active at the end of the 1990s. In many of these debates, this tradition is seen as “un-European”, as being a synthesis of cultural motifs of the East and the West, or as emanat- ing from the Pan-Slavonic idea.
Processing Request
No Comments.