Toplumsal cinsiyet eşitliği idealinde müslüman kadın olmak: İslami feminist kadınların dini geleneğe yabancılaşma sorunu

Bu tez, günümüz dünyasında özellikle feminist diskur tarafından toplumsal adaletin vaz geçilmez unsuru olarak kabul edilen toplumsal cinsiyet eşitliğini benimsemiş Müslüman kadınların dinî geleneğin sahip olduğu ‘kadın karşıtı’ içerik karşısında, dinî aidiyeti ve geleneği ile kurduğu ilişki biçimlerine odaklanmaktadır. İslâmî feminizmi doğrudan benimsemiş kadınlar olarak “İslâmî feminist” kadınların ve bunun yanında feminist bir kimlik taşımamakla beraber feminist jargonun sunduğu çeşitli fikirleri benimsemiş muhafazakâr kadınların, dinî geleneğin ana aktörleri Kur’an ayetleri ve hadis metinlerinin kadına dair problematik hale getirilen bölümlerini anlamlandırma biçimleri, çalışma içerisinde, sahip oldukları feminist bilinç ekseninde ele alınmıştır. Kur’an ve hadis metinlerinin İslâmî feminist kadınlar ve feminist jargona sahip muhafazakâr kadınlar tarafından ele alınış ve yorumlanışında toplumsal cinsiyet eşitliği idealinin oynadığı analitik rol açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda feminist bilincin Müslüman kadınlar nezdinde özellikle hadis metinlerinin kadına dair ortaya koyduğu sınırların, betimlemelerin ve yargıların geçersizliğine neden olarak, dinî gelenek ve Müslüman kadın arasında nasıl bir mesafeye ve yabancılaşmaya zemin hazırladığı çalışmanın temel güzergahlarından biri olmuştur. Bu anlamda çalışma, feminist bilincin Müslüman kadınların dinî aidiyetlerinin oluşturan Kur’an, hadis ve dolaysıyla Hz. Peygamberle ilintili konulardaki anlam dünyalarına olan yansımasını, alandan elde edilen veriler doğrultusunda ele almayı amaçlamaktadır. Araştırma sonucunda çalışma, en genel anlamda, toplumsal cinsiyet eşitliği temelli feminist bilincin Müslüman kadınlar için İslâm’ın temel kaynakları Kur’an ve hadislerin “İslâmî feminist” bir süzgeçten geçirilmesine neden olduğuna ve neticede İslâm’ın kadın ve erkek arasında herhangi bir hiyerarşiye neden olmadığına dair inancın varlığını ve ayrıca dinî geleneğin erkeği önceleyen içeriğinin Müslüman erkekler tarafından yapılan bir ‘yanlış okuma’ nedeniyle ortaya ...