Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Toplam Faktör Verimliliği: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği

Doğrudan yabancı yatırımlar, ev sahibi ülkelerin tasarruf ve dış ticaret açıklarının kapatılmasına yardımcı olmanın yanı sıra, teknoloji ve yönetimsel becerilerin de ev sahibi ülkeye aktarılmasını sağlamaktadır. Böylelikle, uzun dönemli büyüme ve kalkınmanın önemli bir bileşeni olan toplam faktör verimliliğini etkileyebilmektedir. Bu yüzden, özellikle gelişmekte olan ülkeler uzun bir süredir çeşitli teşvikler sunarak doğrudan yabancı yatırımları ülkelerine çekmeye çalışmaktadırlar. Ancak, ilgili literatürde de görüldüğü gibi, doğrudan yabancı yatırımların toplam faktör verimliliği üzerine etkisi belirsizdir. Bu çalışmasının amacı, doğrudan yabancı yatırımların ev sahibi gelişmekte olan ülkelerde verimlilik üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunun tespit edilmesidir. Bu bağlamda, kullanılan veri seti 17 adet gelişmekte olan ülkeden oluşmakta ve veri erişimi imkânlarına bağlı olarak 2002-2019 dönemi incelenmektedir. Çalışmanın sonucunda ise doğrudan yabancı yatırımların ev sahibi gelişmekte olan ülkelerin toplam faktör verimliliğine oldukça küçükte olsa olumsuz bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca gelişmekte olan ülkeler, OECD ve BRICS gibi ülke gruplarına ve coğrafi bölgelere ayrılarak da incelenmiş ve veri setindeki OECD üyesi gelişmekte olan ülkeler ile, Güney Amerika bölgesinde yer alan gelişmekte olan ülkeler için de doğrudan yabancı yatırımların verimlilik üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğu sonucu bulunmuştur. Diğer ülke grupları için, doğrudan dış yatırımların verimlilik üzerinde istatistiki olarak anlamlı etkisi bulunamamıştır.