Sınav Çizelgeleme Probleminin Çözümü İçin Genetik Algoritma Yaklaşımı

Üniversitelerde sınavların belirli bir düzen içinde gerçekleştirilebilmesi için sınavlara ait tarih, saat ve yer planları bir çizelge şeklinde hazırlanmaktadır. Sınav çizelgeleri hazırlanırken birçok kısıt dikkate alınarak öğrencileri ve öğretim eleman-larını memnun eden bir çizelge oluşturulması amaçlanmaktadır. Ancak bu çizelgele-rin genellikle öğretim elemanları tarafından elle hazırlanması çizelgelerin tamam-lanma süresini arttırmakta ve istenilen kısıtların sağlanmasını güçleştirmektedir. Genetik algoritmalar sınav çizelgeleme gibi zahmetli ve karmaşık problemle-rin çözümünde kullanılabilen yapay zekâ tabanlı optimizasyon algoritmalarından bi-ridir. Temelinde doğadaki canlıların evrim sürecini bulunduran genetik algoritmalar bu işleyişi bilgisayar ortamında gerçekleştirmektedir. Daha önce yapılan çalışmalar-da genetik algoritmaların zor problemleri kısa sürede çözebildiği ve optimal çözümü vermeseler bile buna yakın çözümlere ulaştıkları görülmüştür. Bu çalışmanın amacı sınav çizelgeleme problemine genetik algoritma ile çö-züm bulmaktır. Bundan hareketle sınav çizelgeleme problemini genetik algoritma yardımıyla çözebilen bir web uygulaması geliştirilmiştir. Uygulama C# programlama dilinde yazılmış alınan veriler Sqlite veritabanında tutulmuştur. Programa AForge Genetic (http://www.aforgenet.com/) kütüphanesi eklenerek genetik algoritma işlem-lerinin bu kütüphane yardımıyla yapılması sağlanmıştır. Problemin çözümünü ve uy-gulamanın geliştirilmesini kolaylaştırmak amacıyla ilk olarak sınavları belirli tarih aralığına atayan bir genetik algoritma oluşturulmuş daha sonra bu yerleştirilen sınav-ları sınıflara atayan ikinci bir genetik algoritma oluşturularak problemin iki aşamada çözülmesi sağlanmıştır. Hazırlanan Genetik Algoritma ile Sınav Çizelgeleme Uygu-laması Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve idari Bilimler Fakültesinden alınan gerçek veriler kullanılarak söz konusu fakültenin ihtiyaçları doğrultusunda ara sınav ve final sınav çizelgeleri hazırlamak için çalıştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar ...