Personal Marriage Law of the Second Polish Republic in the Eastern Lands of the Former Russian Partition ; Prawo małżeńskie osobowe Drugiej Rzeczypospolitej na ziemiach wschodnich dawnego zaboru rosyjskiego

The article describes the problems facing the marriage law in the eastern parts of the Second Polish Republic. These issues are mainly due to the lack of codification of matrimonial law throughout the territory of the Republic of Poland and the fact that exclusively civil jurisdiction in matrimonial matters was not implemented, as it was envisaged in Lutostański’s proposal. The decisions of ecclesiastical courts led to the creation of substantially invalid marriages and the spreading of legal bigamy. Failure to observe state regulations concerning the jurisdiction of ecclesiastical courts in dissolution or nullity cases, as well as mutual non-recognition of judgments of the ecclesiastical courts contributed to the creation of areas called “divorce meccas”. These designations referred to the Eastern Orthodox and Calvinist Church existing in the eastern territories of the Second Polish Republic. Taking into account the above, the article is intended to compare factors destabilising marriage law in the areas in question. To analyze this issue, primarily the historical and legal method was used. ; W artykule opisane zostały problemy prawa małżeńskiego na ziemiach wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Wynikają one przede wszystkim z braku kodyfikacji prawa małżeńskiego na całym obszarze Rzeczypospolitej oraz z braku wprowadzenia wyłącznie jurysdykcji cywilnej w sprawach małżeńskich, którą przewidywał projekt Lutostańskiego. Praktyka sądów wyznaniowych skutkowała tworzeniem małżeństw materialnie nieważnych oraz szerzeniem się zjawiska legalnej bigamii. Nierespektowanie przepisów państwowych dotyczących właściwości sądu wyznaniowego w sprawach o rozwiązanie małżeństwa bądź stwierdzenie jego nieważności, a także wzajemne nieuznawanie wyroków sądów duchownych przyczyniły się do powstania obszarów zwanych „mekkami rozwodowymi”. Określenia te dotyczyły Kościoła prawosławnego i kalwińskiego, funkcjonującego na terenach ziem wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Biorąc to pod uwagę, celem artykułu jest próba zestawienia ...