Narsisizm etiyolojisi ve dindarlıkla ilişkisi

Psikoloji, psikiyatri ve işletme başta olmak üzere birçok disiplindeki araştırmalara konu olan narsisizmin, insanlık var oldukça incelenmeye devam edecek bir çalışma alanı olması muhtemeldir. Son yıllarda narsisizmin, diğer disiplinlerde olduğu gibi felsefe ve din bilimleri alanında da önemi artmış, narsisizm ve dindarlığı konu alan makaleler yayınlanmaya başlamıştır.Bu çalışmada, öncelikle, narsisizmin etiyolojisine yönelik alanyazında mevcut olan teorilere değinilmiştir. Örneklemin çocukluk döneminde maruz kaldığı olumsuz ebeveyn tutumlarının narsisistik kişiliğe sebep olduğunun, dindar bireylerde narsisistik eğilimlerin daha az görül-düğünün, dini, iç-güdümlü olarak yaşayan kişilerde narsisistik eğilimlerin daha az; dış-güdümlü olarak yaşayan kişilerde ise daha fazla görüleceğinin ortaya konması bu çalışmanın amaçlarını oluşturmuştur.Araştırmanın örneklemi, Eskişehir ilindeki bir yükseköğretim kurumunda öğrenim görmekte olan 18-34 yaş aralığı 357 öğrenciden oluşmuştur. Çalışmanın verileri; alanyazın taranarak oluşturulmuş olan Sosyo-demografik Bilgi Formu, Narsistik Kişilik Envanteri, Ok-Dini Tutum Ölçeği, İç-güdümlü ve Dış-güdümlü Dindarlık Ölçekleri aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, çapraz tablolar ve ki kare analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonucunda narsisitik eğilimlerle ibadet düzeyi, annenin ve babanın sosyal ve ekonomik dayanışması ve annenin ibadet gerçekleştiriyor oluşu, dindarlığın davranış ve biliş boyutu arasında ters yönde bir ilişki söz konusu iken, dini dış-güdümlü yaşıyor olma, olumsuz ebeveyn figürleri, ailede dahi çocuk rolü oynama, ebeveynin aşırı övgüsü, çocuğun ailede otorite rolü üstlenmesi, ebeveynin çocuğunun istisnai yetenek ve becerileri olduğuna yönelik inancı, sınır koymayıp fazlaca şefkatli davranan ebeveyn tutumları, alkol, sigara kullanımı ve üst sosyoekonomik düzeye sahip olma ile örneklemin narsisizm düzeyi arasında aynı yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Narsistik Eğilimler, Dindarlık, Ebeveyn Tutumları, Ki Kare Analizi.
Narcissism which is the subject of Psychology, psychiatry, business and many other disciplines, will continue to be examined as human being will exist in this world. In recent years, the importance of narcissim increases in philosophy and religious studies as a research area and some researches have been done on the relation between narcissim and religion.In this study, first of all, it has been given the theoris on the etiology of narcissim in literature. In this recearh it has been hypothesed that there is a correlation between narcissim and parents' training attitude to their children, religiousness, intrinsic and extrinsic religious orientation. The sample of the research consist of 357 students aged 18-34 from a higher education in the province of Eskisehir. The data of the researh were obtained by socio-demographic information form, the Narcissistic personality inventory, Ok-Religious Attitude Scale and Intrinsic an Extrinsic religious oriantation scale. In the evaluation of data were used descriptive statistics, cross tables and Chi-square analysis.The result of the research shoved that while there is a negative correlation between narcissistic tendencies and level of prayers, socio-economic cooperation of mother and father's, mother's prayers and the cognitive and behavioral orientation of religiousness, on the other hand there is a significant positive associaton between narcissism and extrinsic religious orientation, negative parental figures, artificial genius boy in the family, excessive praise of parent to their child, the control of the belief that the exceptional talents, skills and limits and acts much compassionate parental attitudes, smoking, alcohol using and have high socioeconomic status.Keywords: Narcissistic Tendencies, Religiosity, Parental Attitudes, Chi-square Analysis.
173