Bazı Yerli ve Yabancı Trabzon Hurması (Diospyros kaki L.) Çeşit ve Tiplerinin Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu

Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümünde yürütülen bu çalışmada 20 trabzon hurması çeşit ve tiplerinde morfolojik ve moleküler karakterizasyon yapılmıştır. Çalışmada morfolojik karakterizasyon için ağaçlarının gelişme durumu, büyüme şekli, dal yapıları ile yaprak, meyve ve tohum özellikleri incelenmiştir. Morfolojik karakterizasyon sonucu elde edilen verilerde, trabzon hurması çeşit ve tiplerinden oluşan popülasyon içindeki benzerlik katsayısı, temel bileşenler analizi (TBA) ve kümeleme analizi yapılarak morfolojik dendrogram oluşturulmuştur. TBA analizi sonucunda ilk üç temel faktör grubunun popülasyon varyansının %55,11'ini tanımladığı saptanmıştır. Çeşit ve genotiplerden oluşan 20 birey içerisindeki benzerlik indeksi morfolojik özellikler bakımından %6,01 ile %67,47 arasında değişim göstermiştir. Yapılan rastgele çoğaltılmış polimorfik DNA (RAPD) analizlerine göre, çalışmada kullanılan genotipler arasındaki genetik polimorfizmin yüksek olduğu saptanmıştır. Belirtilen bu polimorfizme rağmen, bazı genotiplerin yakın genetik ilişkide olduğu da tespit edilmiştir. 'Hana Fuyu' (Fr) ve 'Hachiya' (Fr) genotipleri arasında RAPD sonuçlarına göre %82 oranında benzerlik tespit edilmiştir. 'Fuji' genotipinin ise belirtilen bu genotiplerle genetik benzerliğinin yaklaşık olarak %80 civarında olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 'Kaki Tipo' (Fr), 07 TH 05, 07 TH 06 ve 33 TH 01 genotiplerinin aynı grup içerisinde kümelendiği ve benzerlik oranlarının %65'in üzerinde olduğu tespit edilmiştir. In this study, carried out in University of Cukurova, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture, morphological and molecular characterization of 20 persimmon accessions were performed. To determine morphological characterization, plant development stage, growth, and brunch structure, characteristics of leaf, fruit and seed were investigated. Data obtained by morphological characterization were subjected to similarity coefficient, principal components and cluster analyses to demonstrate the overall phenotypic relationships among these genotypes. The first 3 components contained 55.11% of the total multivariate variation. According to a cluster analysis, the similarity index of the population consists of 20 persimmon genotypes ranged between 6.01% and 67.47%. According to molecular characterization by full name (RAPD) markers, high level of genetic polymorphism was determined in persimmons. Although the high polymorphism, close genetic relationships have been determined among some genotypes. According to the RAPD markers, 82% similarity level was identified between ‘Hana Fuyu’ (Fr) and ‘Hachiya’ (Fr). Also ‘Fuji’ variety has shown a similarity of 80% between these genotypes. In addition, ‘Kaki Tipo’ (Fr), 07 TH 05, TH 01 07 TH 06 and 33 genotypes were clustered in the same group, and similarity level has been determined to be above 65%.