Ritüelleşme ve Kültür(el)leşme Bağlamında Müzikal Hac Kavramı : 'Notalı Rotalar'

Throughout history, travel has consistently been driven by various motivations,each yielding significant discoveries through the development of cross-culturalcontacts, encounters, and experiences. Among these motivations, one notableimpetus for travel is the pursuit of musical experiences. Delving into the musicaldimension of travel is crucial for comprehending contemporary phenomenasuch as music festivals, music museums, live music venues—now emblematicfeatures of urban landscapes—and concert halls hosting diverse global musicgenres. These musical journeys are categorized under various labels, includingcultural tourism, leisure tourism, and music tourism. During these excursions,certain destinations acquire a sacred significance, evolving into sites of ritualisticpilgrimage while simultaneously serving as arenas for cultural consumption. Thisprocess of ritualization and acculturation is commonly referred to as “musicalpilgrimage” within the domain of musicology studies. This paper investigatesthe “Notalı Rotalar” music-centered tour packages offered by the company “FestTravel” through a multidisciplinary conceptual framework. Music-motivatedtravel is elucidated through the lenses of ritualization, acculturation, and musicalpilgrimage. In conclusion, the significance of tourism practices within the realm ofmusicology is underscored, highlighting the pivotal role that such endeavors playin shaping our understanding of musical cultures and experiences.
Tarih boyunca gerçekleştirilen seyahatler, her zaman belli bir motivasyona dayanmıştır. Bu seyahatler farklı kültürlerle temas kurmayı, karşılaşmayı ve deneyimiiçerisinde barındırması nedeniyle önemli tespitlere imkân sağlamaktadır. Seyahatlerin motivasyonlarından biri ise müzik maksatlı gerçekleştirilenleridir. Öyleki müzik motivasyonuyla seyahati merkeze almak bugünün festivallerini, müzikmüzelerini, şehirlerin ikonu haline gelen canlı müzik mekânlarını, dünya çapındatanınan türlere ev sahipliği yapmış salonları anlamak için önemlidir. Bu amaçlarladüzenlenen geziler ise kültür turizmi, müzik turizmi, eğlence turizmi gibi tanımlamalarla karşımıza çıkmaktadır. Bu gezi süreçleri içerisinde bazı gezi mekânları,ritüelistik denebilecek derecede kutsallaşmakta; aynı zamanda kültürel tüketimolgusu haline dönüşmektedirler. Ritüelleşme ve kültür(el)leşme süreçleri literatürde “müzikal hac” kavramı ile karşılanmaktadır. Bu çalışmada çok disiplinli birkavramsal çerçeve izlenerek Fest Travel adlı şirketin “Notalı Rotalar” adlı müzikmerkezli tur paketlerini inceledim. İncelemede müzik motivasyonuyla seyahat,ritüelleşme, kültür(el)leşme ve müzikal hac kavramlarını açıklayarak söz konusu şirketin düzenlediği turları içerik analizi yöntemini kullanarak müzikal hacılıkkavramı üzerinden yorumladım. Müzikoloji açısından da turizm pratiklerinin alaniçerisinde edinebileceği yer üzerinde durdum.