نبذة مختصرة : The paper discusses the intensifying functions of some lexical units derived from adverbs in a cross-linguistic Polish-Slovak perspective. The expression of intensification in Polish and Slovak has not been widely explored, which is why the present paper aims to point out a few aspects of this phenomenon in two closely related Slavic languages, which may contribute to help fill this gap. Intensification is without doubt a very interesting, pervasive and complex phenomenon in linguistics and is understood here as the process of quantitative change of a feature, activity or state. That change refers to the increase and decrease in intensity of a feature/ activity/state according to an approved canon. The components of the category of intensification are therefore both, intensifying and deintensifying. Therefore, it is also postulated that a class of intensifiers/deintensifiers should be distinguished as means of intensification/deintensification. Intensifiers have also been a long fruitful topic of investigation in sociolinguistic research: on one hand intensification systems are unstable and tend to change rapidly in any speech community and on the other, the use of intensifiers tends to vary across demographic categories, especially age and gender. Intensification can also be researched due to ‘delexicalization’, which is defined as the reduction of the independent lexical contents of a word, or group of words, so that it comes to fulfil a particular function – the original meaning of the word is gradually lost as it evolves into a marker of intensification. The paper aims also to show that the more delexicalized an intensifier becomes, the more it will lose its lexical restrictions and increase in frequency. Through frequency of use and over time, intensifiers tend to lose their intensifying force and the renewal process occurs. This process promotes other adverbs, be they newly created adverbs or already existing ones, to the rank of intensifiers – it seems that the class of intensifiers may be an open class. The undertaken analysis has shown that there are a number of aspects which can be considered while describing intensifiers
Uniwersytet Śląski
ATHANASIDOU, Angeliki: On the subjectivity of intensifiers. In. Language Sciences, 2007, Vol. 29, pp. 554 – 565. BAŁABANIAK, Dagmara – MITRENGA, Barbara: Polskie intensyfikatory w ujęciu historycznym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2015. 192 pp. BAŁABANIAK, Dagmara: O użyciu wyrażeń przysłówkowych w pozycji intensyfikatora. In: Linguarum Silva, 2014, № 3, pp. 29 – 39. BAŁABANIAK, Dagmara: Polskie intensyfikatory leksykalne na tle wyrażeń gradacyjnych. Opole: Uniwersytet Opolski 2013. 152 pp. BATINIĆ, Mia – KRESIĆ, Marijana – PAVIĆ PINTARIĆ, Anita: The intensifying function of modal particles and modal elements in a cross-linguistic perspective. In: Rasprave. Časopis Instituta za hrvatski jezik i jezikoslovlje, 2015, Vol. 41 № 1, pp. 1 – 27. BELTRAMA, Andrea: Intensification and Sociolinguistic Variation: A Corpus Study. In: Proceeding of the forty-first annual meeting of the Berkeley Linguistic Society. Eds. A. E. Jurgensen – H. Sande – S. Lamoureux – K. Baclawski – A. Zerbe. Berkeley: Berkeley Linguistics Society, 2015, pp. 15 – 30. BOLINGER, Dwight: Degree words. The Hague: Mouton 1972. 325 pp. BORDET, Lucile: From vogue words to lexicalized intensifying words: the renewal and recycling of intensifiers in English. A case-study of very, really, so and totally. In: Lexis. Journal in English Lexicology. The expression of intensity, 2017a, № 10. Available at: http:// journals.openedition.org/lexis/1125 BORDET, Lucile: References. In: Lexis. Journal in English Lexicology. The expression of intensity, 2017b, № 10. Available at: https://journals.openedition.org/lexis/1141 DOROSZEWSKI, Witold (ed.): Słownik Języka Polskiego. Warszawa: PWN 1950 – 1969. GREENBAUM, Sidney: Verb-Intensifier Collocations in English. An experimental approach. The Hague: Mouton 1970. 96 pp. HANSMANOVÁ, Júlia: Intenzifikácia. In: Morfologické aspekty súčasnej slovenčiny. Ed. J. Dolník. Bratislava: Veda, vydavateľstvo SAV 2010, pp. 401 – 448. HANSMANOVÁ, Júlia: Kategoriálne formy intenzifikácie. In: Varia XII. Ed. V. Kováčová. Ružomberok – Bratislava: Katolícka univerzita v Ružomberku – Slovenská jazykovedná spoločnosť pri SAV 2005, pp. 150 – 159. HOPPER, Paul – TRAUGOTT, Elisabeth: Grammaticalization. Cambridge: Cambridge University Press 2003, 278 pp. JAKUBCZAK, Ireneusz: Adjective intensifiers in English and Polish. In: Linguistica Silesiana, 1985, № 7, pp. 63 – 99. JAKUBOWICZ, Martyna: Czym mogą być motywowane wykładniki intensywności? Na przykładzie różnojęzycznych odpowiedników polskiego bardzo. In: Wyrażenia funkcyjne w perspektywie diachronicznej, synchronicznej i porównawczej. Ed. K. Kleszczowa. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2014, pp. 66 – 76. JAROŠOVÁ, Alexandra – BUZÁSSYOVÁ, Klára (eds.): Slovník súčasného slovenského jazyka. A– G. [1. zv.]. Bratislava: Veda, vydavateľstvo SAV 2006, 1134 pp. KAČALA, Ján – PISÁRČIKOVÁ, Mária (eds.): Krátky slovník slovenského jazyka. Bratislava: Veda, vydavateľstvo SAV 1997, 944 pp. KOZIARA, Stanisław: „Strasznie, dokładnie“. In. Język Polski, 2003, z. 4/5, pp. 348 – 350. KRALČÁK, Ľubomír: Lexikálna intenzifikácia deja a vlastnosti. In: Varia I. Eds. M. Nábělková – M. Šimková. Bratislava: Slovenská jazykovedná spoločnosť pri SAV 1992, pp. 20 – 24. KRÁLIK, Ľubor: Stručný etymologický slovník slovenčiny. Bratislava: Veda, vydavateľstvo SAV 2015, 704 pp. LEBEDEVA, Irina – PAVLOVA, Lena: Intensifiers in modern English. In: Вестник МГЛУ, 2016. Выпуск 21 (760), pp. 43 – 56. LEHMANN, Christian: New reflections of grammaticalization and lexicalization. In: New reflections of grammaticalization. Eds. I. Wischer – G. Diewald. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 2002, pp.1 – 18. LORENZ, Gunter: Really worthwhile or not really significant? A corpus-based approach to the delexicalization and grammaticalization of intensifiers in Modern English. In: New reflections of grammaticalization. Eds. I. Wischer – G. Diewald. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 2002, pp. 143 – 161. MISZ, Henryk: Opis grup syntaktycznych dzisiejszej polszczyzny pisanej. Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 1967. 149 pp. MITRENGA, Barbara: Status jednostek typu sensacyjnie, prowokacyjnie i skandalicznie w polszczyźnie. Rozważania o nowych intensyfikatorach leksykalnych. In. Sensacja, prowokacja, skandal: o przekraczaniu norm kulturowych. Ed. G. Różańska. Pruszcz Gdański: Wydawnictwo Jasne; Słupsk: Akademia Pomorska 2016, pp. 225 – 242. 72 MOĆKO, Natalia: “Anielsko cierpliwy i piekielnie inteligentny”: o intensyfikacji w profanum za pomocą sacrum. In. Linguarum Silva, 2012, № 1, pp. 37 – 54. Narodowy Korpus Języka Polskiego. Available at: http://www.nkjp.uni.lodz.pl/ Omnia Slovaca Publica II. (17.10) 4,34 G. Bratislava: Univerzita Komenského, Katedra plurilingválnej a multikultúrnej komunikácie – Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV 2016. Available at: http://ucts.uniba.sk/aranea/index.html, aranea.juls.savba.sk PARADIS, Carita: It’s well weird. Degree modifiers of adjectives revisited: The nineties. In: Corpora galore: analyses and techniques in describing English. Ed. J. Kirk. Amsterdam – Atlanta: Rodopi 2000, pp.147 – 160. PARTINGTON, Alan: Corpus evidence of language change: The case of intensifiers. In: Text and technology: In honour of John Sinclair. Eds. M. Baker – G. Francis – E. Tognini- ‑Bonelli. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins 1993, pp. 177 – 192. PUZYNINA, Jadwiga: O pojęciu intensyfikacji. In: Roczniki Humanistyczne, 2001 – 2002, XLIX – L, № 6, pp. 321 – 327. QUIRK, Randolph – GREENBAUM, Sidney – LEECH, Geoffrey – SVARTVIK, Jan: A comprehensive grammar of the English Language. London: Longman 1985, 1779 pp. RECSKI, Leonardo: “…It’s Really Ultimately Very Cruel…”: contrasting English intensifier collocations across EFL writing and academic spoken discourse. In: DELTA. Documentação de Estudos em Lingüística Teórica e Aplicada, 2004, Vol. 20, № 2, pp. 211 – 234. REICHELD, Susan – DURHAM, Mercedes: Adjective intensification as a means of characterization: portraying in-group membership and Britishness in Buffy the Vampire Slayer. In: Journal of English Linguistics, 2017, Vol. 45, № 1. Available at: https://journals.sagepub. com/doi/abs/10.1177/0075424216669747 Szymczak, Mieczysław (red.): Słownik Języka Polskiego PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1978 – 1981. ŠIKRA, Juraj: Sémantika slovenských prísloviek. Bratislava: VEDA, vydavateľstvo SAV 1991. 212 pp. STOFFEL, Cornelis: Intensives and Down-toners: A study in English adverbs. Heidelberg: Carl Winter’s Universitätsbuchhandlung 1901. 161 pp. TAGLIAMONTE, Sali: So different and pretty cool! Recycling intensifiers in Toronto, Canada. In: English Language and Linguistics, 2008, Vol. 12, № 2, pp. 361 – 394. WĘGIEL, Maria: Jakie są ograniczenia łączliwości składniowej przysłówków? (Na przykładzie łączliwości leksemu bardzo). In: Studia gramatyczne, 1995, Vol. XI, pp. 107 – 112. Żmigrodzki, Piotr (zest.): Wielki słownik języka polskiego PAN. Wyd. drugie. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN 2015.
Processing Request
No Comments.