Kentsel teknik altyapı tesislerine yönelik uluslararası coğrafi veri modellerinin analizi

Teknik altyapı tesisleri, elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon gibi hizmetleri ileten fiziksel nesneler ile bu nesnelerin oluşturduğu şebekeleri ifade eder. Günümüzde özellikle kentlerdeki nüfus artışı ile yer altı kullanımı yoğunlaşmakta; aynı zamanda özelleştirme süreçleriyle birlikte teknik altyapı sektöründe dağınık ve parçalı bir yapı meydana gelmektedir. Teknik altyapı tesislerine ait coğrafi veriler genellikle ilgili kuruluşlar tarafından işletme veya varlık yönetimi amacıyla çeşitli format ve yapılarda tutulmaktadır. Tesislerin planlama, inşa, bakım ve onarım süreçleri ile acil durum müdahaleleri, afet planlama ve müdahale ile akıllı kent programları gibi uygulamalar, tüm kullanıcıların güncel konumsal veriye kısa sürede erişmelerini zorunlu kılar. Bu nedenle, teknik altyapı kuruluşları, yerel yönetimler ve diğer kamu kurumları arasında coğrafi veri değişiminin etkinleştirilmesi gerekir. Birçok ulusal ve uluslararası standardizasyon kuruluşu, coğrafi veri değişimi gerektiren farklı kullanım durumlarına yönelik gereksinimlere odaklanan veri (değişim) modelleri geliştirmekte ve/veya veri değişim yöntemleri belirlemektedir. Bu çalışma, teknik altyapı tesislerine ait coğrafi verilerin paylaşım süreçlerinin iyileştirilmesine olanak veren uluslararası veri standartları ve modellerini irdelemektedir. Uluslararası veri standartları ve modellerinin içerik, kapsam, işlevsellik ve coğrafi temsil yeteneklerinin, odaklandıkları kullanım durumlarına göre farklılık gösterdiği belirlenmiş; tüm gereksinimlere yanıt verecek bir coğrafi veri modelinin bulunmadığı vurgulanmıştır.
Utility networks consist of physical constructions which transport utility service products such as power, water, gas and telecommunication. The pressure of urban population growth increases the density of urban underground areas, moreover, privatization of utilities increases decentralization and fragmentation in the utility sector. Geographic information related to utility networks are mainly held in various formats by utility organizations for operation and asset management activities. Integration and information exchange of utility data are required for numerous activities, namely design, construction and repair of utility networks, disaster planning, emergency response. The differences in data models and information systems limit the ability of integration of different utility data, as well as information exchange among relevant parties such as utility companies, local authorities and other public bodies. Several national and international standardization organizations develop data models and/or data exchange methods that focus on the needs for different use cases which require geospatial data exchange. This paper examines international data models for sharing and exchange of utility network data. It is emphasized that there is no international data model addressing the needs of all use cases, while the models’ content, scope, functionality, and geographic representation capabilities depend on the use cases they focus on.