Yaşar Kemal'in Kuşlar da Gitti Romanına Derin Ekolojik Bir Bakış

Politik goruslerini acikca savunan bir yazar olan Yasar Kemal kendi zamaninin gercek panoramasini elestirel bir bakis acisiyla yansitmakta ustadir. Elestirilerinin hedefinde kirsal kesim insanlarinin adaptasyon problemi yasadigi hizli sehirlesme sureci vardir. Bu konu hikâyesini gocmen kuslari yakalayip serbest biraktiklarinda cennet kazanacaklari vaadiyle Istanbul’daki musterilere satan bir grup gencten alan Kuslar Da Gitti (1978) adli romaninda ele alinir. Eko-elestirel bir gozle bakildiginda bu is ileride ciddi ekolojik problemler doguracak insan merkezci bakis acisinin acikca bir gostergesidir. Insan merkezcilik insan disi varliklarin kendine has degerleri oldugunu gormezden gelir ve insanoglunun onlarin dogasina mudahale etme hakki oldugunu savunur. Onde gelen eko-elestirmenlerden Arne Naess ve George Sessions’in ifade ettigi gibi “Insanin kendi disinda kalan butun canlilara mevcut mudahalesi ust seviyededir ve bu durum gittikce kotulesmektedir” (Naess, 1995: 68 cev.). Bu calisma derin ekolojinin soylemlerine atifta bulunarak insan merkezcilik kavramini Yasar Kemal’in Kuslar da Gitti adli romani uzerinden aciklamaya calisir.