Kamusal kültür politikaları ve yönetiminin Türk gölge tiyatrosu Karagöz'e etkilerinin incelenmesi

There are many complementaries of the culture, which points to many time and place, arises to the sky as much as possible and spreads to the earth as far as it can. Therefore, it is very difficult to reach definite answers or to make definitive diagnosis about culture. Culture is determining a life style for human societies whom age, race, gender, rural and urban etc. characteristics can change and developing elements that released and in these preferences the changing parameters of the time are activated. Numerous parameters such as economics, science and technology, ideological factors, leadership factor, political factor, demographic impact, value changes in various categories of population, education, communication, social movements and external world movements etc. have many positive and negative effects on culture. Depending on time, the effect of some parameters on culture is more subtle than some of the more dominant. Whatever the dominant element in these parameters, human, human life and the material and spiritual values of human being are defined from its window. The political systems established by people are one of the parameters affecting the culture. With the actions and discourses of the political systems, the changes happen in the cultural structure. As time goes on, heroes lose their importance, who tells the hero gains importance. The extent to which these actions and discourses have influenced the process of preservation, life and transfer have been solved in the context of one of the Traditional Turkish Theater types `Karagöz`. In this study, the sustainability of the tradition of culture, how the cultural policies applied by the central governments shaped and influenced the tradition culture are examined. In order to embody this study, the fact and events are conveyed through Karagöz, one of the important representatives of the culture of tradition. The effects and functions of different public institutions (Halkevleri, Village Institutes, Ministry of Culture and Tourism, MİFAD, General Directorate of State Theaters, TRT, State Opera and Ballet, General Directorate of Fine Arts, etc) to conveying Karagöz past to present are evaluated. Therefore, for the purpose of maintaining and preserving Karagöz, the effects of the state on cultural policies and management in terms of continuities, changes and their reasons have been determined and interpreted.
Birçok fazla uzamı ve yerlemi işaret eden, hem göğe olabildiğince yükselen hem de yeryüzüne alabildiğince yayılan kültürün pek çok tümleyeni vardır. Bu yüzden kültür konusunda kesin yanıtlara ulaşmak ya da kesin tanılar koymak oldukça zordur. Kültür; yaş, ırk, cinsiyet, kırsal ve kentsel... özellikleri değişebilen insan topluluklarının kendisi için bir hayat tarzı belirlemesi ve bunu sağlayacak unsurları geliştirmesi şeklinde açığa çıkar ve bu tercihlerde zamanın değişen parametreleri devreye girer. Ekonomi, bilim ve teknoloji, ideolojik faktörler, liderlik faktörü, politik faktör, demografik etki, çeşitli nüfus kategorilerindeki değer değişiklikleri, eğitim, iletişim, sosyal hareketler ve dış dünya hareketleri… gibi sayısız parametreler kültür üzerinde olumlu- olumsuz pek çok etki oluşturur. Zamana bağlı olarak kimi parametrelerin kültür üzerindeki etkisi, daha baskın kimisinin ise daha cılız bir hal alır. Bu parametrelerde baskın öge hangisi ise insan, insan yaşayışı ve insanın oluşturduğu maddi ve manevi değerler onun penceresinden tanımlanır. Zaman ilerledikçe kahramanlar önemini yitirir, kahramanı kimin anlattığı önem kazanır. Tarih yazıcılığı derslerinden biri, kimin sesinin baskın olduğuna göre, tarihi olayların farklı çeşitlenmelerinin olmasıdır ve bu farklı hikâyelerin anlatılması, farklı gelecek ihtimallerini doğurur. Bu çalışmanın temel belirlenim alanı gelenek kültürünün sürdürülebilirliği, merkezi yönetimlerce uygulanan kültür politikalarının gelenek kültürünü nasıl şekillendirdiği ve dolayısıyla nasıl etkilediği incelenecektir. Bu çalışmanın somutlaşması için ise gelenek kültürünün önemli temsilcilerinden biri olan 'Karagöz' aracılığıyla değişen olgu ve olaylar aktarılacaktır. Farklı kamu kurumlarının (Halkevleri, Köy Enstitüleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, MİFAD, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, TRT, Devlet Opera ve Balesi, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü...vb.) Karagöz'ün geçmişten bugüne taşınmasında ki etkileri ve işlevleri değerlendirilecektir. Dolayısıyla Karagöz'ün yaşatılması ve korunması amacıyla devletin kültürel politikaları ve yönetimi alanındaki süreklilikler, değişmeler ve bunların nedenleriyle gelenek üzerindeki etkileri belirlenecek ve yorumlanacaktır.
261