Çocukluk çağı travmaları ile narsisizm ilişkisinde bireysel özellikler: aleksitimi ve beden algısının rolü

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves 120-143) xiii, 152 leaves Bu çalışmada çocukluk çağı travmalarının kırılgan ve büyüklenmeci narsisizmle ilişkisi ele alınmıştır. Bu ilişkide bireysel özellikler, aleksitimi ve beden algısının rolü araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda yaşları 18 ile 66 arasında değişen 814 katılımcıya yer verilmiştir. Araştırmada nicel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmada çocukluk çağı travmaları ile patolojik narsisizm arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ve bu ilişkide aleksitimi ve beden memnuniyetinin kısmi aracı etkisi olduğu görülmüştür. Araştırmada beden algısının davranışsal (beden modifikasyonları), bilişsel (nesnelendirilmiş beden bilinci) ve duygusal (beden memnuniyeti) boyutlarının düzenleyici rolü olduğu görülmüştür. Beden algısının davranışsal boyutunun (beden modifikasyonları) çocukluk çağı travmaları ile patalojik narsisizmin alt boyutu olan kendini feda özelliği arasında düzenleyici rolü vardır. Beden algısının bilişsel boyutunun (beden utancı ve beden gözetimi) beden memnuniyeti ile patolojik narsisizmin farklı alt boyutları arasında düzenleyici vardır. Beden utancının, beden memnuniyeti ile patolojik narsisizmin dört alt boyutu (kırılgan narsisizm, kırılgan kendilik, fark edilmeye yönelik beklentiler ve kendini feda) arasında düzenleyici rolü vardır. Beden gözetiminin beden memnuniyeti ile fark edilmeye yönelik beklentiler arasında düzenleyici rolü vardır. Beden algısının duygusal boyutunun (beden memnuniyeti) aleksitimi ile kendini feda arasında düzenleyici rolü vardır. Sonuç olarak çocukluk çağı travmaları ile narsisizmin alt boyutları, beden memnuniyeti ile narsisizm alt boyutları ve aleksitimi ile narsisizm alt boyutları arasındaki ilişkilerde beden algısının davranışsal, bilişsel ve duygusal boyutlarının düzenleyici rolü olduğu ortaya konmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar bireylerin beden algısının karmaşık ve önemli rolüne işaret etmektedir. Beden algısının bir ipucu olarak ele alınarak değerlendirilmesinin, eş tanı olasılığının ortaya çıkarılması ve bütüncül bir tedavi planlaması yapılabilmesi için destekleyici nitelikte olacağı düşünülmektedir. The purpose of this research was to investigate the roles of individual characteristics, mediating effects of alexithymia and body satisfaction and moderating effects of body image (objectified body consciousness and body modifications) in the association between childhood trauma and vulnerable and grandiose narcissism. The sample consisted of 814 Turkish adults aged between 18 and 66. The data were analyzed by quantitative methods. The study finds that childhood trauma is positively associated with pathological narsissism. Furthermore, both alexithymia and body image were found to be a partial mediator connecting childhood trauma with pathological narcissism. Moreover there were significant various moderation effects of and behavioral (body modifications), cognitive (objectified body consciousness) and emotional (body satisfaction) body image. There were moderation effects of behavioral body image (body modification) between childhood traumas and self sacrificing. There were moderation effects of cognitive body image (body shame and body surveillance). There was a significiant moderation effects of body shame between body satisfaction and four dimensions of narcissism (vulnerable narcissism, vulnerable self, expectations to be noticed, self-sacrifice). There was a significant moderation effect of body surveillance between body satisfaction and expectations to be noticed. There were moderation effects of emotional body image (body satisfaction) between alexithymia and self sacrificing. The results shown the intricate and notable role of body image. Evaluating and accepting body image as a presumption will help exploring comorbidity and a holistic model for treatment planning. GİRİŞ KURAMSAL ÇERÇEVE VE LİTERATÜR Travmanın Tanımı Çocukluk Çağı Travmaları Çocukluk Çağı Travmaları Alt Tipleri Çocukluk Çağı Travmalarında Bireysel Özellikler Narsisizmin Tanımı Narsisizm Kuramları Normal ve Patolojik Narsisizm Narsisizmi Anlamak Büyüklenmeci ve Kırılgan Narsisizm Narsisizmde Bireysel Özellikler Aleksitiminin Tanımı Aleksitimi Kuramları Beden Algısı Beden Memnuniyeti Kendini Nesneleştirme Nesnelendirilmiş Beden Bilinci Beden Modifikasyonları Araştırmanın Önemi Araştırmanın Amacı ve Hipotezleri YÖNTEM Örneklem Veri Toplama Araçları Kişisel Bilgi Formu Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği Patolojik Narsisizm Envanteri Toronto Aleksitimi Ölçeği Beden Memnuniyeti Ölçeği Nesnelendirilmiş Beden Bilinci Ölçeği İşlem Yolu Veri Analizi Araştırma Deseni BULGULAR Örneklemin İncelenmesi Sosyodemografik Özellikler Ölçeklerin İncelenmesi Ölçeklerin ve Alt Boyutlarının Güvenilirlik Katsayıları Ölçeklerin Puan Değerleri Ölçeklerin Normallik Dağılımları Ölçek Puanlarının Cinsiyet Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Yaş Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Medeni Durum Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Çocuk Sahibi Olma Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Çalışma Durumu Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Eğitim Düzeyi Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Beden Modifikasyonları Açısından Karşılaştırılması Ölçeklerin Puanlarının Demografik Değişkenler ile Korelasyonunun İncelenmesi Regresyon Analizleri ÇÇTÖ, TAÖ-20, BAS ve NBBÖ’nün PNE-52 Üzerindeki Yordayıcı Etkisi ÇÇTÖ, TAÖ-20, BAS ve NBBÖ’nün PNE-52-Kırılgan Narsisizm Üzerindeki Yordayıcı Etkisi ÇÇTÖ, TAÖ-20, BAS ve NBBÖ’nün PNE-52-Büyüklenmeci Narsisizm Üzerindeki Yordayıcı Etkisi ÇÇTÖ, TAÖ-20, BAS ve NBBÖ’nün PNE-52-Büyüklenmeci Hayaller Üzerindeki Yordayıcı Etkisi ÇÇTÖ, TAÖ-20, ve NBBÖ’nün BAS Üzerindeki Yordayıcı Etkisi Düzenleyici (Moderatör) Rol Analizleri Beden Modifikasyonu Değişkenin Moderatör Rolünün İncelenmesi ÇÇTÖ ile PNE-52-Kendini Feda Arasında Beden Modifikasyonlarının Moderatör Rolü BAS’ın Moderatör Rolünün İncelenmesi TAÖ-20 ile PNE-52-Kendini Feda Arasında BAS’ın Moderatör Rolü NBBÖ-Beden Gözetimi’nin Moderatör Rolünün İncelenmesi BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖ-Beden Gözetiminin Moderatör Rolü NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolünün İncelenmesi BAS ile PNE-52-Kırılgan Narsisizm Arasında Beden Utancının Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kırılgan Kendilik Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kendini Feda Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü Aracı (Medyatör) Etki Analizleri ÇÇTÖ ile PNE-52 Arasında TAÖ-20’nin Medyatör Etkisi ÇÇTÖ ile PNE-52 Arasında BAS’ın Medyatör Etkisi Ölçüm Modelinin Sınanması ÇÇTÖ Uyum İyiliği Değerleri BAS Uyum İyiliği Değerleri Aleksitimi Uyum İyiliği Değerleri Narsisizm Uyum İyiliği Değerleri Yapı Modeli Karşılaştırılması TARTIŞMA SONUÇ VE ÖNERİLER Sonuç Çalışmanın Klinik Doğurguları Sınırlılıklar ve Öneriler KİŞİSEL BİLGİ FORMU ÇOCUKLUK ÇAĞI TRAVMALARI ÖLÇEĞİ (ÇÇTÖ) BEDEN MEMNUNİYETİ ÖLÇEĞİ (BAS) NESNELENDİRİLMİŞ BEDEN BİLİNCİ ÖLÇEĞİ (NBBÖ) TORONTO ALEKSİTİMİ ÖLÇEĞİ (TAÖ-20) PATOLOJİK NARSİSİZM ENVANTERİ (PNE-52) Örneklemin Demografik ve Diğer Özelliklere Göre Dağılımı Ölçeklerin Güvenilirlik Analizi ÇÇTÖ, PNE-52, NBBÖ, TAÖ-20 ve BAS Puan Değerleri ÇÇTÖ, PNE-52, NBBÖ, TAÖ-20 ve BAS Normallik Değerleri Ölçek Puanlarının Cinsiyet Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Cinsiyet Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Yaş Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Yaş Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Medeni Durum Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Medeni Durum Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Çocuk Sahibi Olma Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Çocuk Sahibi Olma Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Çalışma Durumu Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Çalışma Durumu Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Eğitim Düzeyi Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Eğitim Düzeyi Açısından Karşılaştırılması Ölçek Puanlarının Beden Modifikasyonları Açısından Karşılaştırılması (devamı) Ölçek Puanlarının Beden Modifikasyonları Açısından Karşılaştırılması Ölçeklerin Puanlarının Demografik Değişkenler ile Korelasyonunun İncelenmesi Yordanan Değişkenin PNE-52 Olduğu Regresyon Analizi Yordanan Değişkenin PNE-52-Kırılgan Narsisizm Olduğu Regresyon Analizi Yordanan Değişkenin PNE-52-Büyüklenmeci Narsisizm Olduğu Regresyon Analizi Yordanan Değişkenin PNE-52-Büyüklenmeci Hayaller Olduğu Regresyon Analizi Yordanan değişkenin BAS Olduğu Regresyon Analizi ÇÇTÖ ile PNE-52-Kendini Feda Arasında Beden Modifikasyonlarının Moderatör Rolü TAÖ-20 ile PNE-52-Kendini Feda Arasında BAS’ın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖBeden Gözetimi’nin Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kırılgan Kendilik Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kırılgan Kendilik Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖBeden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kendini Feda Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü ÇÇTÖ ile PNE-52 Arasında TAÖ-20’nin Medyatör Etkisi ÇÇTÖ ile PNE-52 Arasında BAS’ın Medyatör Etkisi Yapısal Eşitlik Modeli İyi ve Kabul Edilebilir Uyum Ölçütleri ÇÇTÖ’nün Düzeltme Öncesi ve Sonrası Uyum İyiliği İstatistikleri BAS’ın Düzeltme Öncesi ve Sonrası Uyum İyiliği İstatistikleri TAÖ-20’nin Düzeltme Öncesi ve Sonrası Uyum İyiliği İstatistikleri PNE-52’nin Düzeltme Öncesi ve Sonrası Uyum İyiliği İstatistikleri Yapı Modeli Karşılaştırılması Uyum İyiliği Değerleri Fredrickson ve Roberts (1997) Tarafından Önerilen Nesneleştirme Teorisi Modeli ÇÇTÖ ile PNE-52-Kendini Feda Arasında Beden Modifikasyonlarının Moderatör Rolü TAÖ-20 ile PNE-52-Kendini Feda Arasında BAS’ın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖBeden Gözetimi’nin Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kırılgan Narsisizm Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kırılgan Kendilik Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Fark Edilmeye Yönelik Beklentiler Arasında NBBÖBeden Utancı’nın Moderatör Rolü BAS ile PNE-52-Kendini Feda Arasında NBBÖ-Beden Utancı’nın Moderatör Rolü Model 1 Yol Grafiği T Değerleri Model 2 Yol Grafiği T Değerleri Model 3Yol Grafiği T Değerleri Model 4 Yol Grafiği T Değerleri